Πυργομονάστηρο Φωτοδότη Χριστού (αρχική κτίση: 6ος αι.)
Η διαδρομή ξεκινά από το ορεινό μικρό χωριό Δανακός, χτισμένο σε λαγκαδιά δίπλα σε πλούσια σε νερό πηγή, στις υπώρειες του Ζά. Αρχικά το μονοπάτι είναι λιθόστρωτο, ανηφορικό: Δανακός – Μονή Φωτοδότη Χριστού – [Πέρα Χωριό – Απεράθου] – Άγιος Ιωάννης στα Φινέλια – Κεραμί – Μετόχι – Τραγαία
Η διαδρομή ξεκινά από το ορεινό μικρό χωριό Δανακός, χτισμένο σε λαγκαδιά δίπλα σε πλούσια σε νερό πηγή, στις υπώρειες του Ζά.
Αρχικά το μονοπάτι είναι λιθόστρωτο, ανηφορικό.
Κατόπιν διέρχεται από περιοχή με δασική βλάστηση, κύρια από βελανιδιές και ασφεντάμους.
Σταθμός στο πυργομονάστηρο του Φωτοδότη Χριστού, που δεσπόζει σε θέση εποπτείας της ανατολικής Νάξου και των ακτών της.
Στο καθολικό του πρότυπα ανακαινισμένου μνημείου, διακρίνονται τα κατάλοιπα της παλαιοχριστιανής βασιλικής, ανεικονικού διακόσμου και τοιχογραφιών του ναού του 11ου αιώνα.
Η διαδρομή συνεχίζεται υπό σκιάν σε καταπράσινο τοπίο.
Στη θέση Καρκός, υπάρχει διακλάδωση: παρακαμπτήρια της πορείας οδηγεί στ’ Απεράθου, αφού διασχίζει την περιοχή Πέρα Χωριό.
Η κύρια πορεία συναντά τη δροσερή ρεματιά του Περαχωρίτη, όπου αξιοπρόσεκτες είναι οι σύγχρονες λιθόκτιστες διαμορφώσεις φραγμάτων εμπλουτισμού του υδροφόρου ορίζοντα.
Στη διασταύρωση του μονοπατιού με την επαρχιακή οδό, ο περιηγητής αντικρύζει ανακαινισμένο ανεμόμυλο και, ακριβώς απέναντι, τον ναό του Αγίου Ιωάννη, στη χάρη του οποίου γίνεται το μεγάλο απεραθίτικο πανηγύρι.
Διασχίζοντας την κατάφυτη περιοχή «τα Φινέλια», η διαδρομή κατηφορίζει με ελιγμούς προς το λεκανοπέδιο της Τραγαίας.
Η πορεία αυτή ταυτίζεται με το παλιό μονοπάτι καθόδου των απεραθιτών μαθητών στο Γυμνάσιο Τραγαίας.
Κατάλληλα σηματοδοτημένο, το μονοπάτι ταυτίζεται για λίγο με ρέμα και κατόπιν μετατρέπεται σε αγροτικό δρόμο.
Πρίν από το χωριό Κεραμί, η διαδρομή περνά μπροστά από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, τετράγωνο ναό με τρούλλο και με άριστα διατηρημένες τοιχογραφίες.
Στο Κεραμί υψώνεται επιβλητικός ο πύργος Καλαβρού-Μαρκοπολίτη.
Στην καρδιά πλέον του ελαιώνα της Τραγαίας, ο περιηγητής διασχίζει το Μετόχι, όπου συναντά τα κατάλοιπα του ομώνυμου πύργου και τον σταυροειδή με τρούλλο ναό των Αγίων Αποστόλων, σπάνιας αρχιτεκτονικής τεχνοτροπίας, με τοιχογραφίες του 12ου-13ου αιώνα.
Καταληκτικό σημείο της διαδρομής στο Χαλκί, είναι η Παναγία η Πρωτόθρονη, μεγάλης διαχρονικής σημασίας ναός για τη Νάξο και τις Κυκλάδες, που επί 15 αιώνες δεσπόζει στο βυζαντινό πάρκο της Τραγαίας.
| Σημεία ενδιαφέροντος |
|
