(από αριστερά) ο Βυζαντινός ναός Αγ. Γεωργίου Διασορίτη (10ου-11ου αι., Χαλκί) και Πύργος Μπαρότση-Γρατσία-Φραγκόπουλου (17ου αι., Χαλκί)
Η διαδρομή αυτή διασχίζει κυκλικά το μεγαλύτερο μέρος του ελαιώνα και του «βυζαντινού πάρκου» Τραγαίας, διερχόμενη από τους ιδιότυπους παραδοσιακούς οικισμούς της περιοχής Χαλκί: Τραγαία (Χαλκί) – [Άγιος Γεώργιος Διασορίτης] – Μονοίτσια – Παναγία Ραχιδιώτισσα – Μονή – Καλόξυλος – Ακαδήμοι – Χαλκί (κυκλική)
Η διαδρομή αυτή διασχίζει κυκλικά το μεγαλύτερο μέρος του ελαιώνα και του «βυζαντινού πάρκου» Τραγαίας, διερχόμενη από τους ιδιότυπους παραδοσιακούς οικισμούς της περιοχής Χαλκί – παλαιό εμποροβιοτεχνικό και διοικητικό κέντρο της ναξιακής ενδοχώρας, Μονοίτσια, Μονή, Καλόξυλο και Ακαδήμους.
Μπορεί να υποδιαιρεθεί σε δύο εναλλακτικές πορείες, με αφετηρία το Χαλκί και τερματισμό τη Μονή, ή αντίστροφα:
– Η πρώτη, με κατεύθυνση βορειοδυτική, στην έξοδό της από το σπάνιο νεοκλασικό σύνολο του Χαλκείου, συναντά διαδοχικά τους ναούς Αγίας Μαρίνας (μονόκλιτος σταυροειδής με ενσωματωμένο αρχαίο υλικό), Αγίου Γεωργίου Διασορίτη (σε μικρή παράκαμψη της διαδρομής, με εντυπωσιακές πολυάριθμες τοιχογραφίες), Αγίου Αντωνίου και Αγίων Νικολάου και Δημητρίου στα Μονοίτσια, τις πρωτοβυζαντινές τρίκλιτες βασιλικές του Ταξιάρχη και του Αγίου Ισιδώρου (οδηγούν σ’ αυτές αντίστοιχα παρακαμπτήρια μονοπάτια) και της Παναγίας της Ραχιδιώτισσας (σταυροειδής με τρούλλο).
Στη συνέχεια η πορεία κινείται παράλληλα σε ρεματιά και αμέσως μετά ανηφορίζει σε δασωμένο με βελανιδιές τοπίο.
Σε νέα συμβολή του μονοπατιού με τη ρεματιά, υψώνεται εντυπωσιακός νερόμυλος.
Η ανάβαση συνεχίζεται σε λιθόστρωτο που οδηγεί στην Παναγία Δροσιανή.
Ο τρίκογχος ναός με τα τρία παρεκκλήσια του, διακοσμημένος με τοιχογραφίες σε πολλά στρώματα από τον 7ο έως τον 14ο αιώνα, θεωρείται μαζί με την Πρωτόθρονη, ο σπουδαιότερος της Νάξου και των Κυκλάδων.
Το λιθόστρωτο καταλήγει στη Μονή, αγροτικό ελαιοπαραγωγικό χωριό με μεγάλη παράδοση – μεταξύ άλλων – στην υφαντουργική τέχνη.
– Η δεύτερη πορεία, με κατεύθυνση ανατολική και κατόπιν βορειοανατολική, αφού περάσει μπροστά από τον ιστορικό πύργο του Μπαρότση-Γρατσία-Φραγκόπουλου στο Χαλκί, κινείται προς τους Ακαδήμους, όπου συναντά διαδοχικά σημαίνοντα μνημεία: τον πύργο Μαρκοπολίτη-Παπαδάκη, τον σταυροειδή με τρούλλο ναό της Παναγίας Ακαδημιώτισσας (σε μικρή παράκαμψη) και τον Άγιο Νικόλαο (με μαρμάρινο τέμπλο).
Συνεχίζει σε αμαξιτό δρόμο μέχρι τον Καλόξυλο.
Στο τέλος του γραφικού οικισμού, πνιγμένου στις ελιές και στα περιβόλια με οπωροφόρα, υπάρχει λιθόκτιστο γεφυράκι και πηγή.
Ανηφορίζοντας μέσα σε ειδυλλιακό, πλούσιο σε βλάστηση περιβάλλον από βελανιδιές, πρίνους και ασφεντάμους, και αφού συναντήσει στο διάβα της εργαστήρι λαϊκής ξυλογλυπτικής και παραδοσιακή ταβέρνα, η διαδρομή καταλήγει την πλατεία της Μονής.
| Σημεία ενδιαφέροντος |
|
