To ψηλότερο βουνό των Κυκλάδων βρίσκεται 18 χιλιόμετρα από τη Χώρα της Νάξου και ονομάζεται Ζας.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Δίας, ο πατέρας των μυθικών θεών του Ολύμπου μεγάλωσε εδώ, ενώ ο γιος του Διόνυσος, θεός του κρασιού και της διασκέδασης, ανατράφηκε στο ίδιο βουνό, και μάλιστα σε ένα σπήλαιο με το όνομα Σπήλαιο του Ζα.
Απόδειξη για την μεγάλη σημασία που είχε το βουνό στη μυθολογία και ιστορία της Νάξου, αποτελεί ένα αρχαίο ανάγλυφο σε βράχο που αναφέρει: «Βουνό του Δία, προστάτη των προβάτων».
Πολλές ενδιαφέρουσες αφηγήσεις και μύθοι περιβάλλουν το όρος Ζας, συμπεριλαμβανομένης της ιστορίας για τους ντόπιους προσκυνητές που ανέβαιναν στο βουνό κατά τη διάρκεια των ζεστών καλοκαιρινών μηνών και ζητώντας από τον θεό να τους στείλει μια δροσερή πνοή ανέμου, κατέληξαν φορώντας χειμωνιάτικα ενδύματα από fleece.
Φυσικά, κορυφαίος είναι ο μύθος του Δία που ήλθε στο βουνό Ζας ως βρέφος με σκοπό να γλυτώσει από την οργή του πατέρα του, του Κρόνου.
Το γεγονός ότι το βουνό έχει μεγάλη σημασία και για την ορνιθοπανίδα, αποτυπώνεται στην αρχαία μυθολογία με τον αετό, που λέγεται ότι έδωσε στον Δία τον κεραυνό και μαζί τη δύναμη και τον τίτλο του Πατέρα των Θεών.
Σήμερα, πολλά και διαφορετικά είδη πουλιών ενδημούν στο νησί και οι λάτρεις της φύση και της παρατήρησης πουλιών βρίσκουν και αυτοί το δικό τους «καταφύγιο» στη Νάξο.
Τα πουλιά βρίσκουν στο βουνό και στις κρυψώνες του μέρος να φωλιάσουν, οι παρατηρητές πουλιών βρίσκουν εντυπωσιακά σημεία παρατήρησης της ζωής των πουλιών και οι πεζοπόροι βρίσκουν ένα εντυπωσιακό δίκτυο μονοπατιών που τους δίνουν πανοραμική θέα στα γύρω νησιά και στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου.
Όσοι αγαπάτε την πεζοπορία, αναζητείστε το σηματοδοτημένο μονοπάτι #2 και θα έχετε την ευκαιρία να περιπλανηθείτε σε πολύ ενδιαφέροντα σημεία και στα «λημέρια» των αρχαίων Θεών.