Ένα ταξίδι στη Νάξο δεν θα ήταν πλήρες χωρίς να μάθετε περισσότερα για την πλούσια καλλιέργεια και παραγωγή του ελαιόλαδου.
Οι ελιές και το λάδι είναι ένα από τα κύρια γεωργικά προϊόντα της Νάξου. Πάνω από 270.000 ελαιόδεντρα καλλιεργούνται στο νησί (σε περισσότερα από 30.000 στρέμματα), ενώ στο λεκανοπέδιο της Τραγαίας συγκεντρώνεται τουλάχιστον η μισή καλλιέργεια ελιάς σε ολόκληρο το νησί.
Η κύρια ποικιλία ελιάς είναι η θρούμπα αλλά στις μέρες μας συναντούμε και οι ποικιλίες γνωστές ως μανάκι και κορωνιά.
Το νησί φιλοξενεί περίπου 100 ελαιοτριβεία.
Ορισμένα από αυτά, τα πιο καινούρια ή τα παλιά που έχουν ανακαινιστεί, λειτουργούν και ως μικρά μουσεία όπου ο επισκέπτης μπορεί να δει από κοντά τα μηχάνημα και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνταν για τη διαδικασία παραγωγής λαδιού. Παρακάτω είναι μερικά από αυτά που μπορείτε να επισκεφτείτε:
- Το Eλαιοτριβείο στο Δαμαλά
- Ελαιοτριβεία Εγγαρών
- Το Λαογραφικό Μουσείο στη Βίβλο (Τρίποδες)
- Το Eλαιοτριβείο στην Κόρονο
- Το Eλαιοτριβείο του Ιωάννη Σακελλιάδη στον Καλόξυλο
Αξίζει να σημειωθεί: Η Ετήσια Γιορτή της Ελιάς (Παραδοσιακή Παραγωγή Ελαιόλαδου) Εάν κάποιος ενδιαφέρεται να βρεθεί κοντά στην παραδοσιακή διαδικασία με την οποία παράγεται το λάδι από τις ελιές, δεν έχει παρά να βρεθεί στον όμορφο χώρο του ανακαινισμένου ελαιοτριβείου στο χωριό Δαμαλάς. Εκεί, στο τέλος Ιανουαρίου προς αρχές Φεβρουαρίου κάθε χρόνο, η διαδικασία παραγωγής λαδιού παίρνει τη μορφή γιορτής, όπου συμμετέχουν όλοι όσοι ενδιαφέρονται. Στη συνέχεια προσφέρονται τοπικές νοστιμιές και κρασί με τη συνοδεία παραδοσιακής μουσικής.